SUMMARY
Philip Rieff’s typology of culture and its applicability to the literary hybridization of the theological ideas of humanity and spiritual progress (a Bulgarian case study)The twentieth century has become in a special way a time of reflection on the theological roots of human thinking, including thinking in political terms; suffice it to mention such names as Walter Benjamin, Carl Schmitt and Erich Voegelin. One of the thinkers who joined the ongoing disputes was Philip Rieff, who in his book My Life Among the Deathworks (2006), took on the task of a controversial (according to many) revitalization of the Judeo-Christian paradigm. Reflecting on the subject of art works over several centuries, he abstracted typological criteria allowing him to build a dichotomous model of art, as dedicated either to death (the non-Judeo-Christian variety) or to life (the Judeo-Christian variety). The paper attempts to verify his reasoning by reflecting on the theological models of humanity and spiritual progress in Teodora Dimova’s novel The Train to Emmaus (Vlakat za Emaus, 2014). O przydatnosci typologii Philipa Rieffa w badaniach nad literackimi hybrydyzacjami teologicznych idei czlowieczenstwa i duchowego postepu (na jednym przykladzie bulgarskim)Wiek dwudziesty w szczególny sposób stal sie czasem refleksji nad teologicznymi korzeniami ludzkiego myslenia, w tym myslenia w kategoriach politycznych; dosc wspomniec chocby nazwiska tak róznych myslicieli jak Walter Benjamin, Carl Schmitt, Erich Voegelin. Jednym z badaczy, który wlaczyl sie w toczace sie dysputy byl Philip Rieff, który w ksiazce My Life Among the Deathworks (2006) podjal trud dyskusyjnej (zdaniem wielu) rewitalizacji paradygmatu judeochrzescijanskiego. Snujac rozwazania na temat dziel sztuki na przestrzeni kilku wieków, wyabstrahowal kryteria typologiczne, pozwalajace budowac dychotomiczny model sztuki jako dedykowanej smierci (wariant antyjudeochrzescijanski) lub zyciu (wariant judeochrzescijanski). Jego sposób rozumowania autorka poddaje próbie weryfikacji w refleksji nad teologicznym modelem czlowieczenstwa i duchowego postepu w powiesci Teodory Dimowej ?????? ?? ????? (2014).