SUMMARY
The Paradigm of Finnish Reviews of Without Dogma by Henryk Sienkiewicz: Observations on the Issue of Intercultural Communication and the Functioning of Common Motifs of European CultureThe translation of Henryk Sienkiewicz’s novel Without Dogma into Finnish, entitled Anielka (1913), generated considerable interest in the Finnish press, evidenced by as many as twelve reviews of the work. The article analyses these reviews, describes them in terms of a paradigm and presents their functioning on the book market. Taking into account cultural distance between Poles and Finns, the reviews are approached as a testimony to intercultural communication, which was enabled thanks to community – the paradigm of European culture and its common motifs, such as the mal du siècle or l’improductivite slave, the latter highlighted by Sienkiewicz and particularly interesting for Finnish reviewers. Cultural distance turns out to be a factor that reveals new aspects of interpretation of Without Dogma and, more broadly, the specificity of Finnish thinking about Poland. Paradygmat finskich recenzji Bez dogmatu Henryka Sienkiewicza. Obserwacje dotyczace kwestii komunikacji miedzykulturowej i funkcjonowania wspólnych motywów kultury europejskiejPrzeklad powiesci Henryka Sienkiewicza Bez dogmatu na jezyk finski pod tytulem Anielka (1913) spotkal sie z widocznym zainteresowaniem prasy finskiej, czego poswiadczeniem jest az 12 recenzji tego dziela. Przedmiotem zainteresowania autora artykulu sa te wlasnie recenzje, które poddal analizie i opisal w ramach paradygmatu oraz przedstawil ich funkcjonowanie na rynku ksiegarskim. Biorac pod uwage odleglosc kulturowa Polaków i Finów, autor opracowania potraktowal te recenzje jako swiadectwo komunikowania miedzykulturowego, umozliwionego przez wspólnote, jaka stanowi paradygmat kultury europejskiej i jego obiegowe motywy, jak motyw choroby wieku czy wyeksponowany przez Sienkiewicza motyw l’improductivite slave, szczególnie interesujacy dla recenzentów finskich. Odleglosc kulturowa okazala sie czynnikiem odslaniajacym nowe aspekty interpretacji Bez dogmatu i – szerzej – specyfike finskiego myslenia o Polsce.