SUMMARY
Furtak-Niczyporuk Marzena, Filipek Mariusz. Srodowiskowe Centrum Zdrowia Psychicznego a zadania zdrowia publicznego = Community Mental Health Center in the context of public health care. Journal of Education, Health and Sport. 2016;6(11):430-443. eISSN 2391-8306. DOI http://dx.doi.org/10.5281/zenodo.174604http://ojs.ukw.edu.pl/index.php/johs/article/view/4018 The journal has had 7 points in Ministry of Science and Higher Education parametric evaluation. Part B item 755 (23.12.2015).755 Journal of Education, Health and Sport eISSN 2391-8306 7© The Author (s) 2016;This article is published with open access at Licensee Open Journal Systems of Kazimierz Wielki University in Bydgoszcz, PolandOpen Access. This article is distributed under the terms of the Creative Commons Attribution Noncommercial License which permits any noncommercial use, distribution, and reproduction in any medium,provided the original author(s) and source are credited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License(http://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited.This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/) which permits unrestricted, non commercialuse, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited.The authors declare that there is no conflict of interests regarding the publication of this paper.Received: 02.11.2016. Revised 22.11.2016. Accepted: 27.11.2016. Srodowiskowe Centrum Zdrowia Psychicznego a zadania zdrowia publicznegoCommunity Mental Health Center in the context of public health care Marzena Furtak-Niczyporuk, Mariusz Filipek *Katedra i Zaklad Zdrowia PublicznegoUniwersytet Medyczny w Lublinie Adres do korespondencji:Katedra i Zaklad Zdrowia PublicznegoUniwersytet Medyczny w LublinieLublin 20-093, ul. Chodzki 1 Dr n. med. Marzena Furtak–NiczyporukMecenas Mariusz Filipek*Katedra i Zaklad Zdrowia PublicznegoUniwersytet Medyczny w Lublinie StreszczenieWstep. Wzrastajaca liczba osób dotknietych zaburzeniami psychicznymi, zarówno na swiecie, jak i w kraju, karze zwrócic spoleczna uwage na upowszechnienie srodowiskowej opieki psychiatrycznej. Powolanie Srodowiskowego Centrum Zdrowia Psychicznego mogloby dostarczyc wszystkich medycznych swiadczen psychiatrycznych w polaczeniu z uslugami pomocy spolecznej na poziomie jednostki samorzadu terytorialnego szczebla powiatu. Cel. Celem pracy byla ocena i propozycja sposobu realizacji zadan zdrowia publicznego przez Srodowiskowe Centra Zdrowia Psychicznego w Polsce. Zgodnie z zalozeniami Narodowego Programu Ochrony Zdrowia Psychicznego Centrum byloby zlokalizowane na poziomie jednostki samorzadu terytorialnego szczebla powiatu. Dlatego przeprowadzono badania jednostek samorzadu terytorialnego, aby zobrazowac obecnie podejmowane przez nich dzialania na rzecz promocji zdrowia psychicznego oraz wsparcia osób z zaburzeniami psychicznymi, a które to samorzady beda wspieraly Srodowiskowe Centra Zdrowia Psychicznego. Material i metoda. Badania pracowników powiatowych oraz gminnych jednostek samorzadu terytorialnego z obszaru województwa lubelskiego w zakresie postepowania z osobami chorymi psychicznie oraz rozwoju srodowiskowej opieki psychiatrycznej dokonano na podstawie kwestionariusza ankiety skladajacego sie z 29 pytan. Druga czesc badan aktów prawnych pozwolila na przygotowanie rekomendacji efektywnego realizowania zadan zdrowia publicznego w Srodowiskowych Centrach Zdrowia Psychicznego. Wyniki. Pomoc oferowana osobom dotknietym zaburzeniami psychicznymi przez jednostki samorzadu terytorialnego w wiekszosci sprowadza sie do wyplacania zasilków – 71% badanych. Blisko polowa badanych nie posiada wiedzy o sposobach zapobiegania zaburzeniem psychicznych – 47% badanych. Az 80% badanych nie zna programu zdrowia psychicznego dla jednostki w której pracuje, co oznacza brak takich programów, choc sa dla samorzadów obowiazkowe, badz tez ich istnienie wylacznie na papierze. Realizacja zadan zdrowia publicznego wymaga ich uszczególowienia w obszarze monitorowania stanu zdrowia spoleczenstwa, edukacji na róznych poziomach oraz wspólpracy miedzysektorowej. Wnioski. Potrzeba wprowadzenia sprawnych i skutecznych dzialan, które przyczynia sie do upowszechnienia srodowiskowej opieki psychiatrycznej. Niewatpliwie potrzeba okreslenia precyzyjnych zadan i zródel ich finansowania do efektywnych dzialan pomocy osobom dotknietym zaburzeniami psychicznymi w ich srodowisku lokalnym. Tu wlasnie duza role pelnia jednostki samorzadu terytorialnego poprzez dzialalnosc podleglych sobie gminnych/miejskich/powiatowych osrodków pomocy spolecznej i innych jednostek organizacyjnych wykonujacych zadania ochrony zdrowia psychicznego. Z pewnoscia realizacja zadan z zakresu zdrowia publicznego, za która takze odpowiadaja jednostki samorzadu terytorialnego wymaga ich uszczególowienia. Zaproponowane rozwiazania realizacji zadan publicznych daja szanse na ograniczenie lub wyeliminowanie wieli chorób, w tym zaburzen psychicznych. Szczególnie realizacja zadan zdrowie publicznego przez Srodowiskowe Centra Zdrowia Psychicznego przyczyni sie do szybszego zdrowienia osób dotknietych zaburzeniami psychicznymi, a tez wyeliminowania ich marginalizacji i wykluczenia spolecznego.Slowa kluczowe: jednostki samorzadu terytorialnego, srodowiskowa opieka psychiatryczna AbstractIntroduction. An increasing number of people affected by mental disorders, both worldwide and countrywide, draws public attention to providing community mental health care. The establishment of the Community Mental Health Center could provide all psychiatric services and social assistance within the area of local government units. Object. The object of the study was to evaluate and suggest the most effective way of performing public health duties by Community Mental Health Centers in Poland. According to the National Mental Health Prevention Program the CMHC would be located within the powiats. Therefore, local government units were the object of the study in order to present actions undertaken towards the promotion of mental health and to support people affected by mental disorders, which units will be bound to support the Community Mental Health Center. Materials and methods. The study of local government units employees, both gminas and powiats, within the area of Lublin Voivodeship, in terms of assistance provided to people affected by mental disorders and the development of community mental health care, was conducted by means of a questionnaire consisting of 29 questions. The second part of the study conducted in terms of the legislation allowed the preparation of recommendations for an effective performance of public health duties by the Community Mental Health Centers. Results. The majority of support provided to people affected by mental disorders offered by local government units comes in the form of the payment of benefits – 71% of respondents. Nearly half of the respondents have no knowledge of how to prevent mental disorder – 47% of respondents. As many as 80% of respondents do not have any knowledge about the mental health program dedicated to the unit they work in, which means the lack of such programs although local governments are in the need of it, or the existence thereof only on paper. Performance of public health duties requires its detailed description in terms of public health monitoring, the overall education and intersectoral cooperation. Conclusions. The need for both efficient and effective performance contributing to the promotion of community mental health care. Undoubtedly, the need to precisely determine the tasks and funding of the most effective actions for providing help to people affected by mental disorders in their local environment. Local government units are the main character of the aforementioned actions through the activity of subordinate communal/municipal/county social assistance centers and other units performing tasks onsidering mental health care. It is certain that the performance of tasks in terms of public health that local government units are responsible for, needs to be precisely determined. Solutions suggested herein provide an opportunity to reduce or even eliminate many diseases, including mental disorders. Especially the performance of public health care provided by the Community Mental Health Centers will contribute to the quicker recovery of people affected by mental health problems and also eliminate the marginalization and social exclusion of the aforementioned. Key words: local government unit, community mental health services