SUMMARY
CEL NAUKOWY: Celem artykulu jest przedstawienie wplywu procesów integracyjnych na zmniejszanie zewnetrznych barier internacjonalizacji przedsiebiorstw w swietle rozwazan teoretycznych oraz identyfikacja warunków prowadzenia dzialalnosci gospodarczej przedsiebiorstw w krajach czlonkowskich wybranych ponadregionalnych porozumien integracyjnych.PROBLEM I METODY BADAWCZY: Podstawowym problemem publikacji jest weryfikacja twierdzenia, iz wiele zlozonych uwarunkowan, nie tylko zwiazanych ze znoszeniem wplywa na umiedzynarodowienie przedsiebiorstw z krajów UE. Kwestia ta nabiera szczególnego znaczenia w przypadku nawiazywania porozumien o charakterze ponadregionalnym – transkontynentalnym, które lacza kraje o zróznicowanych warunkach spoleczno-gospodarczych, politycznych i kulturowych. W artykule wykorzystano nastepujace metody badawcze: krytyczna analize literatury przedmiotu, analize danych statystycznych i danych publikowanych w miedzynarodowych raportach.PROCES WYWODU: Pierwsza czesc dotyczy wplywu procesów integracyjnych na ograniczanie barier miedzynarodowej ekspansji przedsiebiorstw, w szczególnosci MSP. W drugiej analizuje sie warunki prowadzenia dzialalnosci gospodarczej dla przedsiebiorstw w krajach nalezacych do ponadregionalnych ugrupowan integracyjnych. W szczególnosci zwrócono uwage na relacje UE z Mercosur, z USA i Kanada oraz wybrane bariery polityczno-prawne, a takze czynniki kulturowe jako determinanty podejmowania decyzji o miedzynarodowej dzialalnosci przedsiebiorstw.WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Analiza warunków prowadzenia dzialalnosci przez przedsiebiorstwa na obszarze omawianej grupy krajów potwierdza ich niejednorodnosc i koniecznosc szczególowej analizy z punktu widzenia danego przedsiebiorstwa. Jednoczesnie nalezy zauwazyc zróznicowany poziom ich ocen ratingowych, na podstawie których inwestorzy podejmuja decyzje lokalizacyjne. Równiez analiza czynników kulturowych wedlug Hofstedego wskazuje na duze zróznicowanie w omawianej grupie krajów, co ma istotne znaczenie w procesie nawiazywania relacji oraz prowadzenia dzialalnosci na terenie danego panstwa.WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Z przeprowadzonych rozwazan wynika, ze mimo likwidacji barier handlowych zwiazanych z tworzeniem ponadregionalnych porozumien integracyjnych, przedsiebiorcy musza pokonywac bariery prawno-administracyjne i kulturowe ograniczajace ich ekspansje zagraniczna na rynki Mercosur, USA i Kanady. Istnienie tych barier i zwiazane z ich pokonaniem koszty powinny byc uwzglednione w formulowanych przez te przedsiebiorstwa strategiach internacjonalizacji. W zwiazku z tym prowadzenie poglebionej analizy barier otoczenia istniejacych w poszczególnych krajach moze stanowic wazny kierunek badan z punktu widzenia europejskich przedsiebiorstw.