SUMMARY
Wstep. Brak ostatecznie zdefiniowanego pojecia zdrowia stanowi utrudnienie w prowadzeniu ujednoliconych badan naukowych o szerokim zakresie tematyki badawczej opartej na kazdej z trzech plaszczyzn zdrowia.Cele. Okreslenie zaawansowania stanu wiedzy na temat definiowania zdrowia oraz omówienie znaczenia badan epidemiologicznych w ocenie stanu zdrowia jednostki i populacji. Przedstawienie celów badan epidemiologicznych dotyczacych jakosci i trafnosci dzialan prozdrowotnych na rzecz populacji.Metody. Zastosowano metode analizy pismiennictwa naukowego, dostepnych materialów tematycznych i analize danych statystycznych. Wyniki. Róznice w definiowaniu zdrowia i stanu zdrowia wynika glównie z faktu, ze badacze uwzgledniaja rózne elementy wiedzy, niemal z kazdej galezi nauki, o róznym poziomie jej zaawansowania. Prowadzone teoretyczne rozwazania nad pojeciem zdrowia oraz stanów wynikajacych z zaklócen funkcjonowania organizmu sa niezbedne do okreslania potrzeb zdrowotnych wyrazonych i niewyrazonych. Rodzaje dysfunkcji sa nastepstwem chorób, w tym genetycznych, urazów i zatruc, które dla czesci osób przechodza w stan przewlekly krótkotrwaly lub trwaly, okreslany jako niepelnosprawnosc. Rzetelna ocena poszczególnych problemów zdrowotnych wymaga kontynuowania badan epidemiologicznych z zastosowaniem nowoczesnych wielowymiarowych metod biostatystycznych.Podsumowanie. Wielosc stanów chorobowych, ich rodzaje i nastepstwa oraz zaspokajanie potrzeb leczniczych, opiekunczych, socjalnych i rehabilitacyjnych osób chorych i niepelnosprawnych wymaga nowoczesnych, systemowych rozwiazan. Glównym miejscem tych dzialan powinno byc srodowisko zycia. Rozpoznanie potrzeb i dobra jakosc swiadczen zdrowotnych moze byc zapewniona glównie przez prowadzenie dlugofalowych epidemiologicznych badan populacyjnych. W wielu krajach swiata, zwlaszcza rozwinietych, sytuacja zdrowotna spoleczenstw okreslana jest glównie dzieki wynikom wieloletnich, prospektywnych badan epidemiologicznych. Sa one niezbedne do opracowywania celowanych programów profilaktycznych i promocji zdrowia.