SUMMARY
This paper deals with a fragment of geological history of Middle Jurassic black spherosideritic shales outcropping in upper part of the Homole Gorge (Skrzypny Shale Formation, Niedzica succession). These important deposits belong to the Flackenmergel facies, widespread in oceanic Tethyan deposits. This formation represents one of the oldest rocks of the Pieniny Klippen Belt. Dark colour of these rocks (total organic carbon content in them amounts to about 1 wt.%) and the occurrence of siderite concretions indicate reducing conditions of their origin but oxidizing environment of waters above them in sedimentary basin. Oxic conditions of organic matter sedimentation are confirmed by the elevated values of pristine to phytane ratio. Moreover the results based on n-alkanes indicate mixed terrestrial/marine origin of organic matter with prevalence of the last one These information are slightly obliterated because of advanced thermal maturity of organic matter caused by postsedimentation processes. Microstructural features of deposits of the Skrzypny Shale Formation and the composition of clay minerals occurring in them indicate late diagenetic conditions. In SEM images we observe one-directional orientation of clay minerals and rotation of mica flakes, often chloritized. Clay minerals are represented by high-illitic illite/smectite, micas, post-biotitic chlorite and subordinately kaolinite. As follows from authors studies, these macroscopically nearly “mute” clay rocks, little interesting in outcrops, particularly when they occur in such attractive geological objects as the Homole Gorge, can be the source of important information concerning the history of sedimentation basins.//Praca przedstawia fragment historii geologicznej srodkowojurajskich czarnych lupków sferosyderytowych ukazujacych sie w niewielkim odslonieciu w górnej czesci wawozu Homole (formacja lupków ze Skrzypnego, sukcesja niedzicka). Te wazne utwory naleza do facji Fleckenmergiel szeroko rozpowszechnionej w oceanie Tetydy. Formacja lupków ze Skrzypnego reprezentuje jedne z najstarszych skal pieninskiego pasa skalkowego. Ciemna barwa badanych skal (zawartosc calkowitego wegla organicznego okolo 1% wag.) oraz wystepowanie w nich konkrecji syderytowych, wskazuja na warunki redukcyjne panujace w osadzie, natomiast na obecnosc natlenionych wód nad osadem w srodowisku ich sedymentacji. Sedymentacje substancji organicznej w warunkach raczej utleniajacych potwierdzaja badania zwiazków organicznych, tj. wysokie wartosci stosunku pristan/fitan. Wyniki tych badan wskazuja ponadto na mieszane, ladowo/morskie pochodzenie substancji organicznej z przewaga ostatniej z wymienionych. Informacje te sa nieco zatarte z powodu duzej dojrzalosci termicznej substancji organicznej spowodowanej procesami postsedymentacyjnymi. Cechy mikrostrukturalne utworów formacji lupków ze Skrzyponego oraz sklad wystepujacych w nich mineralów ilastych wskazuja na warunki odpowiadajace póznej diagenezie. W obrazach elektronomikroskopowych (SEM) widoczna jest bowiem jednokierunkowa orientacja mineralów ilastych i rotacja blaszek mik, czesto schlorytyzowanych. W skladzie mineralów ilastych wystepuje zas wysokoillitowy illit/smektyt, miki, pobiotytowy chloryt i podrzednie kaolinit. Z przeprowadzonych badan wynika, ze makroskopowo niemal „nieme” skaly ilaste, niepozorne wygladajace w odslonieciu, szczególnie jesli wystepuja obok atrakcyjnych obiektów geologicznych jak to ma miejsce w wawozie Homole, sa zródlem waznych informacji dotyczacych historii basenów sedymentacyjnych. Warto wiec zwrócic na nie uwage.