SUMMARY
Celem niniejszego artykulu jest prezentacja podejscia teologów starozytnych do zagadnienia mozliwosci dopuszczenia do Komunii Swietej niektórych osób zyjacych w ponownym zwiazku. Rozstrzygniecia tej kwestii omówiono na podstawie Kanonów starozytnego Kosciola oraz nieco pózniejszych Ksiag pokutnych. Pominieto te teksty, które przez swoja niejednoznacznosc budza watpliwosci, czy chodzi o powtórne malzenstwo czy tez o przypadek separacji. Analiza wspomnianego materialu prowadzi do wniosku, ze norma nierozerwalnosci malzenstwa, rygorystycznie przestrzegana przez starozytnych chrzescijan, w sredniowieczu ulegla pewnej erozji. Penitencjaly Kosciola zachodniego próbowaly rozwiazac te kwestie poprzez nakladanie surowych pokut wobec osób dopuszczajacych sie takich czynów, a od XI wieku w skandalicznych przypadkach aplikowano takze ekskomuniki dozywotnie. Widoczna jest tez powolna ewolucja sposobu oceniania kwestii rozpadu malzenstwa od podejscia soteriologiczno-eschatologicznego do podejscia prawnego. Niektóre rozstrzygniecia penitencjalów powtarzaja sie, co swiadczy o tym, ze tradycja danej wspólnoty lokalnej z biegiem czasu upowszechniala sie takze w innych obszarach.