ARTICLE
TITLE

Ardahan (Çildir) Karapapak / Terekeme Agzinda Ünlü Uyumlari ve Uyum Bozukluklari Üzerine / Vowel Harmony and Vowel Harmony Irregularities on The Karapapak / Terekeme Dialect of Cildir, Ardahan

SUMMARY

Karapapak / Terekeme Türklerinin tarihleriyle ilgili bilgileri, arsiv belgelerine dayanan verilerle takip etmek mümkündür. Bu, Karapapak / Terekemelerin bugünkü Gürcistan ve civarini çok eski tarihlerden beri yurt tuttuklarini gösterir. Büyük oranda Selçuklularin Gürcistan’i fethiyle Müslüman olan Karapapak / Terekemelerin, bulunduklari bölgenin geçis güzergâhi olmasi dolayisiyla Oguz ve Kipçak Türklerinin kaynasmasiyla olustuklari dile getirilmistir. Ancak özellikle Gürcistan’in Borçali bölgesinde yasayan Karapapak / Terekeme Türkleri kendilerini Kipçak Türk’ü olarak tanimlarlar. Kars ve Ardahan’da yasamlarini sürdüren Karapapak / Terekeme Türkleri agzi, Türkiye Türkçesi agizlariyla ilgili tasniflerde Dogu grubu içinde yer alan Kars ili agizlarinin bir alt kolu olarak ele alinmaktadir. Karapapak / Terekeme agzi; ses, yapi ve söz varligi özellikleri itibariyla ilgi çekici veriler barindirmaktadir. Bu çalismada, Türkiye’de büyük oranda Kars ve Ardahan’da yasayan Karapapak / Terekeme Türkleri hakkinda genel bilgiler verilerek kisaca onlarin agiz özelliklerine deginilecek, çalismanin ana konusuna bagli olarak Ardahan’in Çildir ilçesinin köylerindeki Karapapak / Terekeme agzindaki ünlü uyumlari ve ünlü uyumlarinda yasanan bozulma ve bozulma egilimleri örneklerle belirtilmeye çalisilmistir. Yapilan incelemeler sonucunda Çildir Karapapak / Terekeme agzi, her iki uyum için saglam özellikler sergilese de zaman zaman ünlü uyumlarinda bozulma ve yarim kalma hadiselerinin oldugu tespit edilmistir. Incelemede yer verilen örnek kelimeler, tarafimizca ilgili yörelerde yapilan derlemelere dayanmaktadir.

KEYWORDS

 Articles related