SUMMARY
Life-giving springs and The Mother of God Zhivonosen Istochnik / Zoodochos Pege / Balikliyska. Byzantine-Greek-Ottoman intercultural influence and its aftereffects in iconography, religious writings and ritual practices in the region of PlovdivThis article looks at veneration of healing springs (ayazma) in Orthodox Christian churches and monasteries in the region of Plovdiv and Asenovgrad (Bulgaria) to raise the problem of its connections to Byzantine, Greek and Ottoman religious cultures of Constantinople/Istanbul. My argument is based on the fieldwork and archival research I conducted in 2012–2014 to seek an answer to a research question that had kept me intrigued for over a decade: namely, what is the meaning, in practical terms, of the claim frequently made by Orthodox Christians that the various religious rituals they engaged in (with the exception of funerary ones) were practiced “for health” (za zdrave). Zyciodajne zródla i Bogurodzica Ziwonosen Iztocznik / Zoodochos Pege / Baliklijska. Bizantynsko-grecko-osmanskie oddzialywania miedzykulturowe i ich reperkusje w ikonografii, pismiennictwie i praktykach rytualnych w regionie PlowdiwuNiniejszy artykul poswiecono problematyce kultu leczniczych wód (ajazma) na terenie bulgarskich prawoslawnych cerkwi i monasterów w regionie Plowdiwu i Asenowgradu oraz jego domniemanych zwiazków z bizantynska, grecka i osmanska kultura religijna Konstantynopola/Stambulu. Swoje tezy autorka opiera na badaniach terenowych i kwerendach archiwalnych prowadzonych w latach 2012–2014. Badania mialy na celu odnalezienie odpowiedzi na nekajace autorke od ponad dekady pytanie badawcze, co prawoslawni wierni maja na mysli, gdy uzasadniaja praktycznie wszystkie podejmowane przez siebie religijne rytualy (z wyjatkiem funeralnych) tym, ze wykonuja je „dla zdrowia” (za zdrave).