ARTICLE
TITLE

Bitkilerin Kuraklik Stresine Tepkilerinde Bilinenler ve Yeni Yaklasimlar

SUMMARY

Bu derleme, bitkilerin kuraklik stresine karsi gösterdikleri kompleks fizyolojik ve metabolik tepki mekanizmalari hakkinda bilinenleri özetlemek, en etkin yaklasimlari vurgulamak ve tarimsal anlamda önemi olan bitkilerin kuraklik toleransini arttirmak amaçli çalismalar için kullanilabilecek olan yeni yaklasimlari degerlendirmek amacini tasimaktadir. Kuraklik, tarimsal üretimde ciddi verim kayiplarina neden olan etmenlerin basinda gelmektedir. Küresel isinmaya bagli olarak beklenen siddetli kuraklik olaylari, tarimsal anlamda kullanilan bitkilerin kuraklik toleranslarinin arttirilmasi yolunda ciddi adimlarin acil olarak atilmasinin gerekliligini bir kez daha gözler önüne koymaktadir. Hareket edemeyen canlilar olan bitkiler, kuraklik, sicaklik, tuzluluk ve asiri yagis gibi abiyotik stres kosullarina büyüme ve gelismeleri en az zarar görecek sekilde fizyolojik ve metabolik degisikliklerle tepki vermektedirler. Ancak, abiyotik stres kosullarinda meydana gelen bu degisiklikler, karmasikliklarindan dolayi uzun yillardir üzerinde çalisiliyor olmasina ragmen halen tam olarak anlasilamamistir. Bu da, bitki kuraklik stres tepkisini anlamak ve tarimsal anlamda önemi olan bitkilerin stres toleransini arttirmak amaçli çalismalarda yeni yaklasimlar kullanilmasini gerektirmektedir. Karsilastirmali genomik ve tranksriptomik çalismalarin yapilmasi, bitki kuraklik stres tepkisinde miRNA’larin oynadiklari rollerin anlasilmasi, toleranslari daha yüksek olan yabani genotiplerin mekanizmalarinin aydinlatilmasi ve bitki stres adaptasyonunda epigenetigin rolünün ortaya konulmasi öncelikler arasinda yer almaktadir. Bu bilgilerin klasik islah çalismalariyla entegrasyonu, dogada gerçeklesen çoklu abiyotik stres kosullarina dayanikli bitkilerin gelistirilebilmesi için en önemli asamadir.