SUMMARY
The Role of Religion in the Spiritual and Political Life of Tomáš Garrigue Masaryk This article discusses the political and religious views of the Czech philosopher and first president of Czechoslovakia, Tomáš G. Masaryk (1850–1937). First, the author describes the model of religiousness created by Masaryk and themes in his biography that fit into this model. Then, the article discusses the main thesis presented by T. G. Masaryk in an essay entitled The Main Principles of Humanitarian Ethics, which was a result of Masaryk’s own concept of “religion of humanitarianism”. It is based on such elements as the universal dimension of the Hussite and Czech Brethren (Protestant) reformation, on which the foundations of the Czech national identity were built; the abandonment of institutional religion (primarily Catholic) in favor of individual piety; and the rejection of the Christological dogma and replacing it with a highly individualized and historical Jesus. Rola religii w zyciu duchowym i politycznym Tomáša Garrigue’a MasarykaArtykul dotyczy projektu polityczno-religijnego czeskiego filozofa i pierwszego prezydenta Czechoslowacji – Tomáša G. Masaryka (1850–1937). W pierwszej kolejnosci zostaly przyblizone model religijnosci stworzony przez Masaryka oraz watki biograficzne, wpisujace sie w ów model. Nastepnie zostaly przeanalizowane kwestie poruszane w eseju pt. Glówne zasady etyki humanitarnej a wynikajace z oryginalnej Masarykowskiej koncepcji „religii humanitaryzmu”, takie jak: uniwersalny wymiar reformacji husyckiej i czeskobraterskiej (protestanckiej), stanowiacej podwaliny czeskiej tozsamosci narodowej, rezygnacja z religii instytucjonalnej (przede wszystkim katolickiej) na rzecz indywidualnej poboznosci oraz odrzucenie chrystologicznego dogmatu na rzecz Jezusa mocno zindywidualizowanego i historycznego.