SUMMARY
ABSTRAKT Wstep: Stres jest nieodlacznym elementem pracy personelu medycznego. Problem stresu w srodowisku pracy personelu pielegniarskiego nabiera znaczenia w kontekscie coraz czestszych braków kadrowych, a takze braku wsparcia ze strony pracodawców. Celem pracy byla analiza czynników stresogennych zwiazanych z codzienna praca personelu pielegniarskiego wybranych oddzialów szpitalnych oraz zbadanie zwiazku pomiedzy stresem a sposobami radzenia sobie z nim. Materialy i metody: W badaniu wykorzystano kwestionariusz wywiadu oraz dwa wystandaryzowane narzedzia badawcze: Nursing Stress Scale i Brief Cope-28 Scale. W badaniu prowadzonym anonimowo dobrowolny udzial wzielo 110 pielegniarek. Obliczenia statystyczne wykonano w oparciu o program komputerowy IBM SPSS 20 oraz arkusz Excel. Wyniki: Analizy statystyczne wykazaly, ze sposród wielu czynników stresogennych w srodowisku pracy personelu pielegniarskiego najwieksze zródlo stresu stanowily: smierc i umieranie (M 15,19; SD ±3,10), obciazenie praca (M 14,73; SD ±3,13) oraz konflikty na linii pielegniarka–lekarz (M 10,42; SD ±1,85). Wykazano istotna statystycznie zaleznosc pomiedzy miejscem zatrudnienia a poziomem odczuwanego stresu (H = 13,99; p < 0,05). W sytuacjach stresowych personel pielegniarski najczesciej odnosil sie do aktywnych sposobów radzenia sobie ze stresem, w tym rozwiazywania sytuacji stresowych poprzez planowanie (M 6,31; SD ±1,31) oraz pozytywnego przewartosciowania (M 5,84; SD ±1,49). Dalsze analizy wykazaly zwiazek pomiedzy wiekiem a uciekaniem do spraw duchowych lub poszukiwaniem wsparcia spolecznego. Wnioski: Praca personelu pielegniarskiego nacechowana jest wysokim poziomem stresu, który w duzym stopniu zalezy od profilu medycznego danego oddzialu. Czesc czynników stresogennych mozna zmniejszyc poprzez poprawe organizacji pracy, zwlaszcza w kontekscie wspólpracy pielegniarki z lekarzem.