SUMMARY
Wstep: Najczestsze pierwotne guzy nerwu wzrokowego i jego oslonek, tj. odpowiednio glejaki i oponiaki, sa przewaznie lagodnymi nowotworami o powolnym przebiegu. Celem niniejszej pracy bylo przedstawienie cech klinicznych, histopatologicznych, radiologicznych oraz postepowania w najczestszych pierwotnych guzach nerwu wzrokowego i jego oslonek. Materialy i metody: Na podstawie wyników dostepnych w pismiennictwie dokonano analizy glejaków nerwu wzrokowego i oponiaków oslonek nerwu wzrokowego.Wyniki: Najczestszym pierwotnym guzem nerwu wzrokowego jest glejak, którego objawy u 90% pacjentów pojawiaja sie w ciagu pierwszych 2 dekad zycia. Natomiast najczestszy pierwotny guz oslonek nerwu wzrokowego to oponiak, w 95% ujawniajacy sie w wieku doroslym. Pierwotne guzy nerwu wzrokowego i jego oslonek zwykle wystepuja sporadycznie, ale czesciej obserwuje sie je u pacjentów z neurowlókniakowatoscia (neurofibromatosis – NF) – w NF typu 1 – glejaki, a w NF typu 2 – oponiaki. W przeciwienstwie do glejaków nerwu wzrokowego u dzieci te wystepujace u osób doroslych moga miec zlosliwy przebieg. Oponiaki oslonek nerwu wzrokowego natomiast bardziej zlosliwy przebieg wykazuja w wieku dzieciecym. Objawy glejaków nerwu wzrokowego oraz jego oslonek moga byc podobne – Pogorszenie widzenia, wytrzeszcz. Glównym narzedziem diagnostycznym ulatwiajacym postawienie rozpoznania sa badania obrazowe oczodolów, tj. rezonans magnetyczny (magnetic resonance image – MRI) lub tomografia komputerowa (computed tomography – CT). W postepowaniu najczesciej stosuje sie obserwacje kliniczna, a tylko w wybranych przypadkach – zagrazajacych zajeciem skrzyzowania nerwów wzrokowych lub towarzyszacego nerwu wzrokowego – leczenie obejmujace neurochirurgiczne wyciecie, radioterapie lub chemioterapie.Wnioski: Pierwotne guzy nerwu wzrokowego i jego oslonek naleza do rzadko wystepujacych. Usystematyzowanie wiedzy na ich temat umozliwi wczesna diagnostyke tych schorzen oraz prawidlowe postepowanie.