SUMMARY
Urdu sözlükçülügü bu dilin kendisi kadar eskidir. Emir Hüsrev Dehlevi’nin uyakli sözlügü ile baslayan uzun yolculuk günümüzde hazirlanan ve dildeki degisim ve gelisimin aynasi olarak kabul edilen tek dilli sözlüklerle devam etmektedir. Uyakli sözlükler genellikle kelime ezberletme amaçli ders kitabi niteligindedir. Uyakli sözlükler döneminde hazirlanan sözlüklerde her hangi bir sözlükçülük standardindan bahsedilemez. Çalismada üç döneme ayirdigimiz Urdu sözlükçülügünün ikinci döneminde batililarin kendi ihtiyaçlarini karsilama amaçli bu dile ilgisiyle iki dilli sözlükler hazirlanmaya baslar. Bu sözlüklerden özellikle Platts ve Forbes’in hazirladiklari sözlükler kendisinden sonra hazirlanan sözlüklere örnek teskil etmesi açisindan çok önemlidir. Üçüncü dönem yani XIX. Yüzyilda Imam Bahs Sohbai ile baslayan ve Varis Serhindi’nin Ilmi Urdu Lugat’iyla zirveye ulasan Urdu dilindeki tek dilli sözlükler günümüzde yolculuguna devam etmektedir. Bir dilin geçirdigi degisimlerin aynasi konumundaki tek dilli sözlüklerin uyakli ve çift dilli sözlüklere göre geç bir dönemde baslamasinin temel sebepleri siyasi ve sosyal durumdur. Urdu sözlükçülügü konusu çok kapsamli bir alandir, bu çalismada Urdu sözlükçülügünde önemli yer teskil eden eserlere deginilmistir. Bu çalismanin amaci Hint Alt Kitasi’na bir Türk mirasi olan Urdu dilindeki sözlükçülük alaninda kisa ve öz bir bilgi vermektir.