SUMMARY
Pawlikowska-Lagód Katarzyna, Janiszewska Mariola, Firlej Ewelina, Dabska Olga, Sak Jaroslaw. Wiedza kobiet leczacych sie z powodu osteoporozy na temat ogólnej wiedzy o chorobie i czynników jej ryzyka = Knowledge of women treated for osteoporosis on the general knowledge about the disease and its risk factors. Journal of Education, Health and Sport. 2016;6(5):255-265. eISSN 2391-8306. DOI http://dx.doi.org/10.6084/m9.figshare.3382852http://ojs.ukw.edu.pl/index.php/johs/article/view/3523 The journal has had 7 points in Ministry of Science and Higher Education parametric evaluation. Part B item 755 (23.12.2015).755 Journal of Education, Health and Sport eISSN 2391-8306 7© The Author (s) 2016;This article is published with open access at Licensee Open Journal Systems of Kazimierz Wielki University in Bydgoszcz, PolandOpen Access. This article is distributed under the terms of the Creative Commons Attribution Noncommercial License which permits any noncommercial use, distribution, and reproduction in any medium,provided the original author(s) and source are credited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License(http://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited.This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/) which permits unrestricted, non commercialuse, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited.The authors declare that there is no conflict of interests regarding the publication of this paper.Received: 25.04.2016. Revised 25.04.2016. Accepted: 17.05.2016. Wiedza kobiet leczacych sie z powodu osteoporozy na temat ogólnej wiedzy o chorobie i czynników jej ryzyka Knowledge of women treated for osteoporosis on the general knowledge about the disease and its risk factors Pawlikowska-Lagód Katarzyna1, Janiszewska Mariola2, Firlej Ewelina2, Dabska Olga3, Sak Jaroslaw1Pawlikowska-Lagód Katarzyna1, Janiszewska Mariola2, Firlej Ewelina2, Dabska Olga3, Sak Jaroslaw1 1Zaklad Etyki i Filozofii Czlowieka, Uniwersytet Medyczny w Lublinie2Katedra Zdrowia Publicznego, Uniwersytet Medyczny w Lublinie3Zaklad Patologii i Rehabilitacji Mowy, Uniwersytet Medyczny w Lublinie 1Department of Ethics and Human Philosophy, Medical University of Lublin, Poland2Faculty of Health Science, Medical University of Lublin, Poland3Department of Pathology and Speech Rehabilitation, Medical University of Lublin mgr Pawlikowska-Lagód Katarzyna1, dr n. o zdr. Janiszewska Mariola2, mgr Firlej Ewelina2, Dabska Olga3, dr hab. n med. Sak Jaroslaw11Zaklad Etyki i Filozofii Czlowieka, Uniwersytet Medyczny w Lublinie2Katedra Zdrowia Publicznego, Uniwersytet Medyczny w Lublinie3Zaklad Patologii i Rehabilitacji Mowy, Uniwersytet Medyczny w Lublinie mgr Pawlikowska-Lagód Katarzyna1, dr n. o zdr. Janiszewska Mariola2, mgr Firlej Ewelina2, Dabska Olga3, dr hab. n med. Sak Jaroslaw11Department of Ethics and Human Philosophy, Medical University of Lublin, Poland2Faculty of Health Science, Medical University of Lublin, Poland3Department of Pathology and Speech Rehabilitation, Medical University of Lublin Slowa kluczowe: wiedza, osteoporoza, kobiety, czynniki ryzykaKeywords: knowledge, osteoporosis, women, risk factors StreszczenieOsteoporoza stanowi jeden z istotnych problemów zdrowotnych, spolecznych i ekonomicznych wspólczesnego swiata. Jest choroba obarczona ryzykiem trwalego kalectwa i z powodu powiklan wczesniejszej smiertelnosci. Ryzyko zachorowania, dotyczace kobiet wzrasta glównie po 65 roku zycia. Szacuje sie, ze na calym swiecie osteoporoza dotyka 200 mln kobiet, z których okolo 20 – 25% dozna urazu w postaci zlamania kosci. Biorac pod uwage fakt wydluzenia zycia statystycznej Polki, nalezy zauwazyc, ze spowoduje to wzrost liczby kobiet chorujacych na osteoporoze oraz zlaman bedacych jej nastepstwem. Zwieksza sie koszta medyczne i spoleczne zwiazane z leczeniem choroby i jej nastepstw. Bezsprzecznie mozemy stwierdzic, ze wiedza na temat osteoporozy a zwlaszcza czynników jej ryzyka i profilaktyki powinien byc dobrze znany srodowiskom zwiazanym z opieka zdrowotna, a przede wszystkim osobom narazonym na jej rozwój i konsekwencje. W zwiazku z powyzszym zajmowanie sie tematyka osteoporozy wydaje sie byc jak najbardziej zasadne, na co wskazuja liczne dane dotyczace zachorowalnosci, swiadczace o fakcie zwiekszania sie liczby osób chorych na osteoporoze w krajach Unii Europejskiej i w Polsce.Cel pracy:Celem pracy bylo zbadanie ogólnego poziomu wiedzy o chorobie i czynnikach jej ryzyka wsród kobiet leczacych sie z powodu osteoporozyMaterial i metody:Grupe badana stanowilo 137 pacjentek poradni leczenia osteoporozy w Lublinie. Wiek badanych miesci sie w przedziale od 38 do 91 lat (M= 61,6; SD=10,6 ). Badania prowadzone byly w Wojewódzkim Szpitalu Specjalistycznym w Lublinie oraz Niepublicznym Zakladzie Opieki Zdrowotnej REUMED w Lublinie w okresie od lutego do kwietnia 2015 roku. Do pomiaru zmiennych wykorzystano kwestionariusz ankiety wlasnego autorstwa zawierajacy pytania pozwalajace ocenic ogólna wiedze badanych na temat istoty choroby oraz wiedze na temat czynników ryzyka. Wyniki:Badane wykazuja sie srednim poziomem wiedzy o osteoporozie. Miejsce zamieszkania róznicuje istotnie poziom wiedzy respondentek o osteoporozie. Osoby mieszkajace na wsi charakteryzuja sie slabsza wiedza, niz mieszkanki miast. Badane wykazywaly sie przecietna wiedza o czynnikach ryzyka wplywajacych na rozwój osteoporozy. Najczesciej podawanymi przez badane czynnikami ryzyka bylo male pokrycie wapnia w pozywieniu, plec zenska oraz wczesna menopauza. SummaryOsteoporosis is one of the important health, social and economic world today. It is burdened with the risk of disease and permanent disability due to complications early mortality. The risk relating to women increases mainly after 65 years. It is estimated that worldwide osteoporosis affects 200 million women, of which about 20 - 25% will suffer a fracture of the bone. Given increasing life statistical Pole, it should be noted that this will increase the number of women suffering from osteoporosis and fractures that are its consequence. Will increase the cost of medical and social treatment-related disease and its consequences. Undoubtedly, we can say that knowledge of osteoporosis and in particular its risk factors and prevention should be familiar environments related to health care, and above all persons exposed to its development and consequences. Therefore, dealing with issues of osteoporosis seems to be the most reasonable, as evidenced by the numerous incidence data testifying to the fact of increasing the number of people suffering from osteoporosis in the European Union and in Poland.The aim of the study was to assess the general level of knowledge about the disease and its risk factors among women treated for osteoporosis.Materials and methods:The study group consisted of 137 patients, outpatient treatment of osteoporosis in Lublin. The age of patients is in the range from 38 to 91 years (M = 61.6; SD = 10.6). The research was conducted at the Provincial Specialist Hospital in Lublin and the Non-public Health Care REUMED in Lublin in the period from February to April 2015. For the measurement of the variables used by his own questionnaire containing questions to assess general knowledge of the respondents about the nature of the disease and knowledge of risk factors.Results:Both show the average level of knowledge about osteoporosis. Place of residence differentiate significantly the level of knowledge respondents about osteoporosis. People living in rural areas are characterized by a weaker knowledge than urban residents. The studied showed a significant knowledge of the risk factors affecting the development of osteoporosis. The most commonly quoted by the examined risk factors was little coverage of calcium in the diet, female gender, and early menopause.