Abstrakt
Celem niniejszego artykułu jest prezentacja podejścia teologów starożytnych do zagadnienia możliwości dopuszczenia do Komunii Świętej niektórych osób żyjących w ponownym związku. Rozstrzygnięcia tej kwestii omówiono na podstawie Kanonów starożytnego Kościoła oraz nieco późniejszych Ksiąg pokutnych. Pominięto te teksty, które przez swoją niejednoznaczność budzą wątpliwości, czy chodzi o powtórne małżeństwo czy też o przypadek separacji. Analiza wspomnianego materiału prowadzi do wniosku, że norma nierozerwalności małżeństwa, rygorystycznie przestrzegana przez starożytnych chrześcijan, w średniowieczu uległa pewnej erozji. Penitencjały Kościoła zachodniego próbowały rozwiązać te kwestie poprzez nakładanie surowych pokut wobec osób dopuszczających się takich czynów, a od XI wieku w skandalicznych przypadkach aplikowano także ekskomuniki dożywotnie. Widoczna jest też powolna ewolucja sposobu oceniania kwestii rozpadu małżeństwa od podejścia soteriologiczno-eschatologicznego do podejścia prawnego. Niektóre rozstrzygnięcia penitencjałów powtarzają się, co świadczy o tym, że tradycja danej wspólnoty lokalnej z biegiem czasu upowszechniała się także w innych obszarach.
Bibliografia
Euzebiusz z Cezarei (1924), Historia kościelna, Pisma Ojców Kościoła t. 3, tłum. A. Lisiecki, Poznań.
Hipolit Rzymski (1976), Tradycja apostolska, 15, 16, http://bazhum.muzhp.pl/media//files/Studia_Theologica_Varsaviensia/Studia_Theologica_Varsaviensia-r1976-t14-n1/Studia_Theologica_Varsaviensia-r1976-t14-n1-s145-169/Studia_Theologica_Varsaviensia-r1976-t14-n1-s145-169.pdf [dostęp: 21.06.2018].
Kanony św. Bazylego (2009), w: Kanony ojców greckich (tekst grecki i polski) Atanazego i Hipolita (tekst arabski i polski), układ i opracowanie A. Baron i H. Pietras, Kraków, s. 32-60.
Księgi pokutne (tekst łaciński, grecki i polski) (2011), układ i opracowanie A. Baron i H. Pietras, Kraków.
List Bazylego do Diodora z Tarsu (2009), w: Kanony ojców greckich (tekst grecki i polski) Atanazego i Hipolita (tekst arabski i polski), układ i opracowanie A. Baron i H. Pietras, Kraków, s. 60-63.
Licencja
Autorzy
Autorzy tekstów przyjętych do publikacji w czasopiśmie Teologia i Moralność są zobowiązani do wypełnienia, podpisania i odesłania na adres redakcji umowy o udzielenie nieodpłatnej licencji do utworów, z zobowiązaniem do udzielania sublicencji CC.
Zgodnie z umową, autorzy tekstów opublikowanych w czasopiśmie Teologia i Moralność udzielają Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji oraz zezwalą na użycie sublicencji Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0).
Autorzy zachowują prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem.
Użytkownicy
Zainteresowani użytkownicy internetu uprawnieni są do korzystania z utworów opublikowanych w Teologii i Moralności pod następującymi warunkami:
- uznanie autorstwa - obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem, informacji, o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, DOI) oraz samej licencji;
- bez tworzenia utworów zależnych - utwór musi być zachowany w oryginalnej postaci, nie można bez zgody twórcy rozpowszechniać np. tłumaczeń, opracowań.
Inne
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).