SUMMARY
Zurowska-Wolak Magdalena, Wolak Bartlomiej, Mikos Marcin, Juszczyk Grzegorz, Czerw Aleksandra. Stres i wypalenie zawodowe w pracy ratowników medycznych = Stress and a burn-out syndrome at work among paramedics. Journal of Education, Health and Sport. 2015;5(7):43-50. ISSN 2391-8306. DOI 10.5281/zenodo.19112http://ojs.ukw.edu.pl/index.php/johs/article/view/2015%3B5%287%29%3A43-50https://pbn.nauka.gov.pl/works/575047http://dx.doi.org/10.5281/zenodo.19112Formerly Journal of Health Sciences. ISSN 1429-9623 / 2300-665X. Archives 2011 – 2014 http://journal.rsw.edu.pl/index.php/JHS/issue/archive Deklaracja.Specyfika i zawartosc merytoryczna czasopisma nie ulega zmianie.Zgodnie z informacja MNiSW z dnia 2 czerwca 2014 r., ze w roku 2014 nie bedzie przeprowadzana ocena czasopism naukowych; czasopismo o zmienionym tytule otrzymuje tyle samo punktów co na wykazie czasopism naukowych z dnia 31 grudnia 2014 r.The journal has had 5 points in Ministry of Science and Higher Education of Poland parametric evaluation. Part B item 1089. (31.12.2014).© The Author (s) 2015;This article is published with open access at Licensee Open Journal Systems of Kazimierz Wielki University in Bydgoszcz, Poland and Radom University in Radom, PolandOpen Access. This article is distributed under the terms of the Creative Commons Attribution Noncommercial License which permits any noncommercial use, distribution, and reproduction in any medium, provided the original author(s) and source are credited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/3.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited.This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/3.0/) which permits unrestricted, non commercialuse, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited.The authors declare that there is no conflict of interests regarding the publication of this paper.Received: 21.04.2015. Revised 28.05.2015. Accepted: 24.06.2015. Stres i wypalenie zawodowe w pracy ratowników medycznychStress and a burn-out syndrome at work among paramedics Magdalena Zurowska-Wolak (1), Bartlomiej Wolak (2), Marcin Mikos (3), Grzegorz Juszczyk (4), Aleksandra Czerw (4) 1. Wydzial Nauk o Zdrowiu, Uniwersytet Jagiellonski – Collegium Medicum, Kraków2. Krakowskie Pogotowie Ratunkowe; Kraków3. Instytut Zdrowia Publicznego, Uniwersytet Jagiellonski – Collegium Medicum, Kraków4. Zaklad Zdrowia Publicznego, Warszawski Uniwersytet Medyczny, Warszawa Adres do korespondencji: Magdalena Zurowska-Wolaktel: 503 196 836; e- mail: m_zurowska@vp.pl Streszczenie: Zawód ratownika medycznego jest jednym zawodów, w których narazenie na stres jest wysokie oraz istnieje ryzyko wystapienia zespolu wypalenia zawodowego. Celem badania bylo poznanie sposobów radzenia sobie ze stresem, stosowanych przez ratowników medycznych oraz wystepowania wsród nich objawów wypalenia zawodowego. Najczestszym z nich bylo wystepowanie duzego zmeczenia po pracy. Wiekszosc badanych (64%) potwierdzila wykorzystywanie konstruktywnych sposobów radzenia sobie ze stresem, jak równiez niekonstruktywne stosowanie uzywek, w szczególnosci kofeiny i nikotyny, których spozycie wzrastalo w sytuacjach trudnych. Na podstawie badan mozna wnioskowac, ze wsród ratowników medycznych, pracujacych w Krakowie i okolicach, wystepuje niebezpiecznie duzo objawów wypalenia zawodowego. Swiadczy to o potrzebie stworzenia i realizacji przez ich pracodawców dzialan, obnizajacych poziom stresu wsród pracowników oraz zapobiegajacych wystapieniu wypalenia zawodowego – jak debriefing, trenieng technik radzenia sobie ze stresem czy wspierania aktywnosci fizycznej. Jest to o tyle istotne, iz skutki stresu oraz wypalenia odczuwaja nie tylko sami ratownicy. Skutki te sa dolegliwe takze dla pracodawców, którzy zatrudniaja gorzej funkcjonujacych pracowników oraz pacjentów, otrzymujacych uslugi o nizszej jakosci. Abstract: Paramedics are one of the professions where the risk of exposure to stress is high as well as the risk of occurrence of the burnout syndrome. The aim of the study was to analyze methods of stress reduction and symptoms of the burnout syndrome among 122 paramedics from Kraków and surrounding area. The most prevalent symptom was severe tiredness after working hours. The majority of respondents (64%) confirmed using constructive methods of stress reduction, however potentially dangerous use of alcohol, cigarettes was also observed especially in difficult situations. The results showed that in the research group the occurrence of alarming symptoms of the burnout syndrome was numerous. Therefore there is a need to define and implement appropriate activities aiming at stress reduction training – like debriefing, training on resilience or support of physical activity. It is highly important since the outcomes of burnout will affect not only paramedics themselves, but also their employers and patients. Slowa kluczowe: ratownik medyczny, stres, wypalenie zawodowe.Key words: paramedic, stress, burnout syndrome.