SUMMARY
Christianisation as Cultural Guilt: The Bulgarian ExperienceThis article contextualises the idea of Christianisation as cultural guilt within the Bulgarian context, particularly at the time of the Bulgarian National Revival. This theory has been most radically depicted in the published works of the outstanding revolutionary and poet of the National Revival, Hristo Botev. The origin of this idea is studied through his cultural dialogue with the texts of Georgi Rakovski (another eminent revolutionary and poet from the same period) to prove that the decadent version of Christianisation was known amongst the Bulgarian elite, most of whom were educated at Russian institutions, where they became familiar with the essays of the German historiogJohann Christian von Engel. Under his influence, Christianisation is considered to be a cultural and political invasion on the part of the Byzantine Empire. In this context, the motive of the lost brightness of the Bulgarian Middle Ages emerges from the literary works of the National Revival. The valuation of the medieval symbols of the obliterated Bulgarian antiquity culminated in the 1920s and 1930s. During that period, aspects of national identification were sought from magicians, dualists, and anchorites, which ultimately did not yield the desired result for the official nationalism but rather caused a crisis of symbols. Chrystianizacja jako wina kulturowa. Doswiadczenie bulgarskieW niniejszym artykule postawiono sobie za cel kontekstualizacje idei chrystianizacji jako winy kulturowej na gruncie bulgarskim, znanej od czasów bulgarskiego odrodzenia narodowego. Teza ta zostala najbardziej radykalnie wyrazona w dzielach publicystycznych wybitnego rewolucjonisty i poety odrodzenia narodowego, Christa Botewa. Poddano tu analizie geneze tej idei poprzez jego dialog kulturowy z tekstami Georgiego Rakowskiego, innego wybitnego rewolucjonisty i poety z tego samego okresu, aby udowodnic, ze dekadencka wersja chrystianizacji jest znana wsród bulgarskiej elity, uformowanej glównie w rosyjskich instytucjach oswiatowych, dzieki esejom niemieckiego historyka Johanna Christiana von Engela. Pod jego wplywem chrystianizacja jest uwazana za inwazje kulturowa i polityczna cesarstwa bizantyjskiego. W tym kontekscie w dzielach literackich odrodzenia narodowego pojawia sie motyw utraconej swietnosci bulgarskiego sredniowiecza. Wartosciowanie sredniowiecznych symboli zatartej starozytnosci bulgarskiej ma swa kulminacje w okresie miedzywojennym, w latach 20. i 30. XX wieku. W tym czasie poszukiwano tozsamosci narodowej u magów, dualistów, anachoretów, co ostatecznie nie przynioslo pozadanego efektu dla oficjalnego mitonacjonalizmu, lecz spowodowalo kryzys symboli.